Czym są? Czy istnieją? Czy warto brać je pod uwagę? W  tym wpisie opowiemy Wam o archetypach i ich cechach.
Czym są archetypy?

Każdy zna baśnie i mity. Niektóre z nich popularne są na całym świecie. Charakterystyczne postaci powtarzają się w wielu historiach – czarnoksiężnicy, władcy, podróżnicy, odkrywcy. Ta wielokrotność motywów sprawiła, że możemy na pierwszy rzut oka rozpoznać bohatera. Co ciekawe, ich powtarzalność jest na tyle silna, że widzimy je nawet w swoich snach. Takie obrazy nazywane są wyobrażeniami archetypowymi.


Archetyp jest więc wzorem/pierwowzorem, uniwersalnym opisem cech danej postaci lub zjawiska, wspólnym dla wszystkich odbiorców.


Wielu marketingowców bierze pod uwagę istnienie archetypów i wykorzystują je w swojej pracy. Najczęściej służą one do głębszego opisu i zrozumienia persony marki. W marketingu wyodrębnionych zostało 12 archetypów.

Jaki określić archetyp marki?

Na początku warto sprawdzić, jakie archetypy panują w kulturze i dyskursie, w którym operuje nasza marka. Następnie należy wypisać pytania pomocnicze. Tutaj koniecznie weźmy pod uwagę cele, misję i wartość marki oraz jej charakter. W ten sposób skonkretyzujemy osobowość – personę, a do niej dobierzemy najlepiej pasujący archetyp.

12 archetypów marki

źródło: Brand Asset Valuator
  1. Czarodziej – to cechy marki, która niesie ze sobą radość, równouprawnienie, chęć zmiany.
    Przykład marki: Pixar.
  2. Błazen – cechy tego archetypu pasują do marek, których działania i pomysły kojarzą się z buntem, nowością.
    Przykład marki: Pepsi.
  3. Odkrywca – lubi wyzwania i przygodę.
    Przykład marki: Starbucks.
  4. Kusicielka – nazwa mówi sama za siebie… To marka, której nie można się oprzeć, dosłownie kusi i wiele obiecuje.
    Przykład marki: Carlo Rossi.
  5. Dziewica – to cechy spokojne. Marce o tym archetypie zależy na idealnym świecie i działaniach bezinteresownych.
    Przykład marki: CocaCola.
  6. Matka Ziemia – najlepiej jest u mamy… To cechy marki, która otacza opieką i zapewnia dostatek.
    Przykład marki: Gerber.
  7. Patriarcha – dla tego archetypu ważna jest tradycja i ciągłość. Marka o tych cechach polega na autorytetach.
    Przykład marki: Mercedes.
  8. Mędrzec – jest autorytetem sam w sobie. To rodzaj mistrza, za którym się podąża.
    Przykład marki: Google.
  9. Wojownik – to cechy marki, która dąży do zwycięstwa. Zawsze musi się dziać jakaś akcja, nigdy się nie nudzi.
    Przykład marki: Nike.
  10. Wielbiciel – powiązany jest z Kusicielką. Dominuje tu namiętność, blask, zachwyt, ale też ma w sobie trochę marzyciela.
    Przykład marki: Jaguar.
  11. Towarzysz – to prawdziwy przyjaciel, który wspiera w każdej sytuacji, zachęca do działania.
    Przykład marki: Lidl.
  12. Opiekun – jest podobny do Towarzysza, jednak wyróżniają go cechy związane z ochroną i kontrolą.
    Przykład marki: PZU.

Pamiętajmy, że rzadko zdarza się, że do marki pasuje idealnie jeden opis. Zazwyczaj to połączenie cech 2-3 archetypów, które tworzą całość i uspójniają komunikację marki.

Czy warto brać pod uwagę archetypy?

Sukces i rozpoznawalność wielu marek dowodzi o tym, że warto. Po pierwsze określenie archetypów pozwala głębiej poznać i zrozumieć charakter marki, po drugie sprawia, że komunikacja staje się spójna oraz uściśla więź z odbiorcami.

Wiesz już jaki archetyp ma Twoja marka?